aínda que con circunstancias adversas, o MELGA consegue un balance extraordinario en canto ás súass actividades desta tempada estival que acaba de finalizar

Aínda que o balance deste período estival (15 de xuño ao 15 de setiembre), foi moi positivo en canto ás visitas guiadas e por libre ao noso Museo Etnolúdico de Galicia (MELGA) poderiamos dicir como o ano anterior que: “Foi o que foi, aínda que podería ser moito mellor do que foi”, xa que, criamos e pensabamos que a solución do persoal do Centro Cultural e museo, solucionámolo despois dun ano en “stand by” esperando dita solución.

O motivo da nosa conclusión ven dado porque é o segundo verán consecutivo, dos 10 anos (11 que imos cumprir) que levamos funcionando a pleno rendemento, que tivemos esta situación de redución de horarios. Este verán 2024, tivemos aberto soamente as mañás de todas as fins de semana e festivos, ampliando os sábados e festivos con xornada vespertina para os nosos visitantes, pois durante os días de luns a venres de todas as semanas o museo pechou as súas portas, aínda que seguimos mantendo devanditos días reservadas para grupos con visitas guiadas.

O Museo Etnolúdico de Galicia (MELGA), durante este período estival, recibiu visitas guiadas, dos seguintes grupos: Ceip. Ramón da Sagra (A Coruña); Ceip. Villa de Cee (A Coruña); Ceip. Disvos Rois (Santiago de Compostela); Colexio Privado Jesuitinas I (A Coruña); Colexio Privado Jesuitinas II (A Coruña); Ceip.Plurilingüe Barrié de la Maza Santa Comba ( A Coruña); Ceip. Daria González (Pontevedra); Ceip. Sofía Casanova (A Coruña); IES. Rego dá Trabe Culleredo (A Coruña); CFR. San José Pontedeume (A Coruña); Ceip. María Barbeito (A Coruña); Ceip. Bembibre Val do Dubra (A Coruña); ANPA Ou Estanque Corvillón (Pontevedra); e Área Persoas Maiores Cruz Vermella A Coruña (único grupo de persoas maiores deste ano-24, de momento) . En referencia aos Campamentos ou Campus deportivos de Verán (urbanos ou rurais) recibimos ao Campus Alalá de Cabana de Bergantiños (A Coruña) (4); Campus Millenium de Baloncesto (A Coruña)(2); Campus Sociedade Cooperativa Galega de Educación Ambiental de Oleiros (A Coruña); Campus Concello de Betanzos (A Coruña); Campus Xunta de Galicia (Santiago Compostela); Campus Furancho Deportivo do concello de Vimianzo (A Coruña) e Campus Fundación Eduardo Pondal Ponteceso (A Coruña). Ademais participaron de visitas guiadas a Escola de Monitores de Tempo Libre (COLAXE) de Laxe (A Coruña); Asociación de Pais e Nais de Carballo (A Coruña); Día de Ascensión (Carballo-A Coruña) e Día dá Patria Galega. Como asistencias especiais foron cinco: unha co olímpico español de esgrima e a súa esposa, outra co coleccionista asturiano de trens en miniatura, outra cos arabeses coleccionistas de beléns e director do museo-taller Santxontena; outra cos uruguaios coleccionista de bonecas e conservador do museo nacional; outra cos alacantinos coleccionistas de xoguetes de hojalata e finalmente coa blogueira coruñesa e familia. En total foron 40 grupos en visitas guiadas neste período, cunha asistencia aproximada de 2.055 persoas que nos visitaron en grupos docentes.

Por parte da presenza galega en visitas por libre as súas procedencias foron as seguintes localidades: A Coruña (21), Lugo (5), Pontevedra (8), Ourense (3), Cambados, Ferrol, Cambre, Coristanco, Santa Comba, Ponteceso (2), Santiago (10), Cabana de Bergantiños (5), Carballo (11), Arzúa, Malpica (2), Arteixo, Laracha, Salceda de Caselas, Oleiros (9) e Vigo (2). En total foron 87 grupos de Galicia que nos visitaron pola súa conta, que contabilizaron 310 persoas, sendo a cidade da Coruña cos máximos asistentes e por descontado a provincia coruñesa seguida de Pontevedra con 9 grupos familiares ou individuais.

En canto a outras comunidades españolas as rexións presentes foron de Madrid (16), Castela e León (4), Asturias (5), Aragón, Cataluña (2), Navarra, Valencia (2), Estremadura (2), Murcia, Cantabria (2) e Melilla. Como sempre o record establéceo, ano tras ano, a comunidade de Madrid con 16 participacións, seguido por Asturias e o terceiro lugar Castela e León. Un total de 37 grupos asistentes ao museo, aproximadamente sobre 175 persoas, moitos menos dun ano normal, cando estabamos abertos de luns a venres: Polo xeral, esta franxa estatisticamente atópase a maioría dos visitantes.

A participación estranxeira, este verán, foi inferior ao ano anterior, pois só recibimos visitantes dos países seguintes: Xordania (Azraq); Arxentina (Buenos Aires e Mendoza); Portugal (Braga), Ukrania (Jarkov) e Uruguai (Punta do Leste) e Filipinas (Manila). Foron soamente 7 as representacións a nivel internacional, 25 persoas en total, moito menos que o ano anterior.

Dos catorce (14) fins de semanas (28 días) e dous (2) festivos, que durou a tempada de verán, foi moi considerable a participación cidadá, libre ou pola súa conta, moi posiblemente podámola considerar de excepcional. En total foron 30 días que estivemos abertos, de 93 posibles e foron 63 as xornadas que nos atopamos con portas pechadas.

Entre outras actividades destacadas, como todos os veráns, temos os Festivais de Xogos e Deportes Tradicionais ou de Época, destacando o realizado no Ceip. Sacra Familia (A Coruña); Festival Centro Cívico de Monte Alto (A Coruña); Festival de Xogos e Deportes Tradicionais en Caritas Parroquial N. S. do Carmen (A Coruña) e o clásico do Castrillón (A Coruña) con motivo das Festas de María Pita e Festa nos Barrios coa Asociación de Veciños IAR (Urbanización SOTO). Finalmente debemos comentar que este ano, debido ao intenso traballo, algúns dos Festivais solicitados, tivemos que renunciar a eles, sobre todo o Festival Histórico de Xogos e Deportes na Idade Media (Noites do Medievo) en Riobó (Cabana de Bergantiños-A Coruña) que realizamos todos os anos, o concurso de Tirabalas, o FESTIPOPEÓNS, Torneo de Chave, Roteiro de Bicicletas clásicas etc., pola intervención cirúrxica que sufriu o noso director Ricardo Pérez y Verdes. Esta tempada estival soamente tivemos, polas circunstancias anteriormente citadas, en total 3 actuacións cunha participación de máis de 900 persoas.

Entre os visitantes ao Melga tamén destacamos a presenza de personaxes ilustres que nos visitaron neste período e que asinaron no Libro do Ouro do museo, destacan os seguintes: Teresa Lafragua coleccionista de beléns de todo o mundo e Xabier Santxontena director do Taller-Museo Santxontena de #Álava; o coleccionista de xoguetes de hojalata Jesús Tarazona e Vicky Fernández de Santa Pola (Alacante); o olímpico coruñés de esgrima Ramiro Bravo e a súa esposa Eva Alcaide asesora deportiva da Universidade Complutense de Madrid; o asturiano Andrés Alonso coleccionista de trens en miniatura e finalmente o matrimonio formado por Ana Cabrera e Eduardo Muñiz coleccionista de bonecas do século XIX e XX e conservador do Museo Nacional de Punta do Leste-Maldonado respectivamente.

O XV Aberto de Billa de Ponteceso foi o único concurso ou desafío que se puido realizar este ano, sendo como cada ano, unha cita de éxito extraordinaria. A representación á devandita actividade a cincuenta (50) xogadores e unhas 100 persoas que asistiron como espectadores. Total de persoas que estiveron na xornada foi dunhas 150 persoas.

No campo da representación institucional, a fundación Ricardo Pérez y Verdes e o Museo Etnolúdico de Galicia (MELGA), estiveron presentes nos seguintes acontecementos: reunión coa Secretaría Xeral do Deporte (Santiago de Compostela); reunión co alcalde Oleiros (A Coruña); reunión coa alcaldía da Coruña; reunión co SICTED-CEMAT Sistema de Calidade Turística en destino da Costa da Morte en Zas-Baio; reunións do Observatorio do Patrimonio Lúdico Gallego (Santiago de Compostela). En varias ocasións participamos en faladoiros dos medios de comunicación oral (radio) como: Radio-Voz (2); Radio Nordés (Cadea SER), Cope Galicia, Radio Coruña etc.

A representación máis importante deste período sen dúbida foi a colaboración que a Fundación Ricardo Pérez y Verdes e o Museo Etnolúdico de Galicia (MELGA) levou a cabo, prestando as súas pezas de museo para unha obra teatral titulada “Cartas da muller ausente” da dramaturga Lola Roel , xornalista, escritora, vicepresidenta do Padroado da Fundación do noso presidente-director, cuxa obra foi premiada co Accesit do VI Certámen de Textos Parábasis, convocado pola Escola Suoerior de Arte Dramática de Estremadura. Unha experiencia extraordinaria e que sen dúbida repetiremos cando a ocasión solicítesenos.

En canto ao apartado de doazóns e adquisicións que tivemos durante estes meses de vacacións foron: unha camiseta da piragüista olímpica Teresa Portela; unha luva, unha careta e un florete do olímpico coruñés de esgrima Ramiro Bravo; un tren eléctrico The Xeral, colección de vías diferentes, un xogo electrónico, un quebracabezas, un xogo de construción de madeira e medio centenar de revistas e catálogos de trens, automóbiles, barcos do asturiano Andrés Alonso; e dous coches de ferro vintage de Carmen Fernández. Como se poderá comprobar as doazóns son sempre escasas, 12 pezas en total.

O noso director, como é o seu costume, “pateou” por toda Galicia aquelas feiras de antigüidades, almonedas ou vintage, que se realizan nas diferentes cidades de España e abrigo Galicia para localizar esas pezas ou obxectos que despois se expoñerán nas vitrinas do museo.

As adquisicións de pezas, nesta ocasión, foron en grao sumo variado, desde trens a escala, textos antigos sobre xogos, ioió, bouncing (xogo de pelotas 3 en raia), canicas, cubos de rubik, tarrañolas, sistros, pitos e pitiños de madeira, baleros, buxainas, carriño de bonecas antigo, herrón, carrusel de madeira, coche de pedais, cucaña con bólas, etc. un total de medio centenar.

Como RESUMO debemos destacar o seguinte:

• Foron 40 xornadas guiadas cun total de case 1.855 persoas, dos cales na súa maioría foron da nosa Comunidade Autónoma (90%) e foráneos un 10 %.
• As persoas da Comunidade de Galicia foron ao redor de 300 visitantes, doutras comunidades autónomas foron 150 persoas e doutros países sobre 25 os visitantes.
• Nos Festivais realizados, que foron tres (3) en total, pasaron polos nosos xogos preto 920 persoas aproximadamente.
• Nos catorce (14) fins de semana e dous días festivos, visitaron o museo pola súa conta o MELGA algo máis de 600 persoas (610).
• Un total de máis de 3.500 persoas (3.585) aproximadamente, contando a totalidade de actividades lúdicas estivais realizadas polo MELGA. Estamos seguros, que esta cifra fose moi superior xa que NON participamos en varios eventos numerosos e tivemos de clausurar algunhas visitas guiadas por problemas de horario, espazo, tempo e problemas de saúde da dirección do museo.
• Superamos as cifras do ano 2023 (2.558 persoas), xa que este 2024 (3.585 persoas) supuxo un 14,50 % máis de mellora.

Quixésemos finalizar esta recensión coa mesma frase do seu inicio, é dicir, cos datos na man, auténticos e fidedignos, como así son, se rescatásemos os días da semana, que estivemos pechados por falta de persoal, se a todo isto sumamos o non haber contado ao 100 % coa nosa dirección por motivos de saúde, teriamos que dicir, co noso pesar: “Foi unha tempada estival extraordinaria, aínda que podería ser excepcionalmente moi superior, alcanzando, seguramente, unha dos mellores nos dez anos”.

Estamos seguros, que nos atopariamos neste momento, seguramente, felicitándonos polo período máis frutífero e convencidos que fose a tempada “record”, superando o teito establecido no ano 2019, que de momento se mantén. Esperemos que ao finalizar o ano-24, posiblemente levémonos unha grata alegría ao poder comunicar que batemos a marca de participantes, aínda tendo os inconvenientes especificados.

Grazas a todos vós os medios de comunicación, centros escolares, á hostalería, agrupacións e asociacións, concellos, empresas, etc. pola vosa lealdade incondicional de colaboración e apoio á nosa modesta institución o MELGA!